Η Μόσχα, μαζί με πολλές άλλες ρωσικές περιοχές, κατακτήθηκε από τα στρατεύματα του Μπατού Χαν, εγγονού του Τζένγκις Χαν κατά τον 13ο αιώνα και κατέστη φορολογικά υποτελής στη Χρυσή Ορδή. Οι Ρώσοι ηγέτες επί μακρόν επεδίωκαν την ανεξαρτησία τους. Υπό τον Δημήτρη Ντονσκόϊ, το Μεγάλο Δουκάτο της Μόσχας έγινε το ισχυρότερο από τα ρωσικά πριγκιπάτα.
Το 1370 ο Τάταρος πολέμαρχος Μαμάι ανέλαβε την ηγεσία της Χρυσής Ορδής και αποδέχτηκε τον τίτλο Μέγας Χαν. Καθώς δεν ήταν όμως απόγονος του Τζένγκις Χαν, η θέση του παρέμενε επισφαλής καθώς υπήρχαν νόμιμοι απόγονοι, οι οποίοι θα μπορούσαν να διεκδικήσουν το θρόνο. Ο Μαμάι επεδίωξε να επιβεβαιώσει την κυριαρχία του πάνω στις υποτελείς χώρες της Χρυσής Ορδής. Το 1378 έστειλε στρατεύματα υπό την καθοδήγηση του πολέμαρχου Μουρτζά Μπεγκίς για να ενισχύσει την υπακοή του Πρίγκιπα της Μόσχας. Όμως, η στρατιά της Ορδής νικήθηκε στη μάχη του ποταμού Βόζχα και ο Μπεγκίς σκοτώθηκε.
Δύο χρόνια αργότερα ο Μαμάι οδήγησε ο ίδιος τα στρατεύματά του στην Ρωσία. Πριν από την εισβολή, προχώρησε σε διαπραγματεύσεις με τον πρίγκιπα Τζογκάιλα της Λιθουανίας και τον ρώσο πρίγκιπα Ολέγκ του Ριαζάν, ορκισμένο εχθρό του Ντμίτρι. Τα στρατεύματα της Λιθουανίας και του Ριαζάν στάλθηκαν για να συναντήσουν τους Τατάρους. Ο Μαμάι στρατοπέδευσε στις όχθες του Ντον, περιμένοντας τους συμμάχους του.
Ο Ντμίτρι κινητοποίησε τα στρατεύματά του και τους συμμάχους του στην Κόλομνα, για να αντισταθεί στην εισβολή. Στην Λάβρα Τρόιτζε-Σέργκιεβα πιθανολογείται ότι συνάντησε τον Άγιο Σέργιο του Ραντονέζ, ο οποίος ευλόγησε τα ρωσικά στρατεύματα για τη μάχη. Ο Ντμίτρι γνώριζε περί της άφιξης των στρατευμάτων της Λιθουανίας και του Ριαζάν, και αποφάσισε να μην περιμένει, αλλά να επιτεθεί στον Μαμάι αμέσως, πριν αυτός να μπορέσει να ενισχυθεί. Στις 7 Σεπτεμβρίου, 1380, οι Ρώσοι διέσχισαν τον Ντον.
Οι συνδυασμένες ρωσικές στρατιές υπό την αρχηγία του Μεγάλου Πρίγκιπα του Βλαντίμιρ, του Ντμίτρι Ντονσκόι (του αποκαλούμενου "Ντμίτρυ του Ντον" μεταγενέστερα) αντιμετώπισαν μια πολύ μεγαλύτερη ταταρική δύναμη υπό την αρχηγία του Μαμάι, ισχυρού άνδρα της Χρυσής Ορδής. Οι σύμμαχοι του Μαμάι, ο Μεγάλος πρίγκιπας Ολέγκ του Ρυαζάν και ο Μεγάλος Πρίγκιπας Τζογκάιλα της Λιθουανίας έφθασαν αργά στη μάχη. Το ρωσικό έπος Ζαντόνσχινα αναφέρει 150.000 Ρώσους και 300.000 Ταταρο-Μογγόλους, αλλά το πραγματικό μέγεθος της πεδιάδας του Κουλίκοβο δε θα μπορούσε να επιτρέψει τέτοιο μεγάλο αριθμό στρατευμάτων. Οι πιθανότεροι αριθμοί είναι 80.000 Ρώσοι με επτά χιλιάδες επαναστάτες Λιθουανούς και 125.000 Τατάρους.
Το πρωινό της 8ης Σεπτεμβρίου, πυκνή ομίχλη κάλυψε την πεδιάδα του Κουλίκοβο. Η ομίχλη καθάρισε περίπου στις 11 π.μ., και τότε οι δύο στρατιές άρχισαν σχεδόν ταυτόχρονα να κινούνται η μία εναντίον της άλλης.
Η μάχη ξεκίνησε με τη μονομαχία δύο υπέρμαχων. Ο ρώσος υπέρμαχος ήταν ο Αλεξάντρ Περεσβέτ, μοναχός από τη Λάβρα Τρόιτσε-Σεργκίγιεβα απεσταλμένος στη μάχη του άγιου Σέργιου. Ο υπέρμαχος της Ορδής ήταν Τεμίρ-μουρζά επίσης Σελή-μπεης. Οι υπέρμαχοι αλληλοσκοτώθηκαν σχεδόν αμέσως, αν και σύμφωνα με τον ρωσικό μύθο ο Περεσβέτ έμεινε στη σέλα του, ενώ ο Τεμίρ-μουρζά έπεσε.
Σχεδόν μετά από τρεις ώρες μάχης οι ρωσικές δυνάμεις παρά τις μεγάλες τους απώλειες κατόρθωσαν να κρατήσουν την επίθεση της Ορδής. Το ιππικό του Βλαντιμίρ του Γενναίου, πρίγκιπα του Σέρπουκοβ, υπό την καθοδήγηση του Ντμίτρι Ντομπρόκ πρίγκιπα της Βολυνίας με αστραπιαία αντεπίθεση πέτυχε νίκη επί των δυνάμεων της Ορδής. Ο Μαμάι δραπέτευσε προς την Κριμαία, όπου δολοφονήθηκε από τους εχθρούς του, αφήνοντας την ορδή υπό την αρχηγία του Τοκταμίς.
Η νίκη υπήρξε πρώιμο σημάδι του τέλους του μογγολικού ζυγού, που έληξε περίπου έναν αιώνα αργότερα με τη Μεγάλη παράταξη στον ποταμό Ούγκρα. Ωστόσο, σπουδαιότερη υπήρξε η πνευματική σημασία της για την ενοποίηση των ρωσικών λαών. Έχει αναφερθεί πως οι Ρώσοι έφθασαν στο Κουλίκοβο ως πολίτες πριγκιπάτων, αλλά επέστρεψαν ως ενωμένο ρωσικό έθνος.
Προς τιμήν της μνήμης της μάχης ένας ελάσσων πλανήτης, ο 2869 Νεπρύαντβα που ανακαλύφθηκε το 1980 από τον σοβιετικό αστρονόμο Νικολάι Στεπάνοβιτς Τσέρνικ πήρε το όνομα του ποταμού Νεπρύαντβα που διασχίζει το πεδίο της μάχης της 8ης Σεπτεμβρίου, 1380.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου